Interview met Arno Breeman

Een paar maanden geleden nam ik deel aan het onderwijs van Locum Consult over keuzes maken. Dit onderwijs is onderdeel van het ANIOS+ programma en kan door leden van De Jonge Dokter en andere geïnteresseerden worden bijgewoond. Volgende week is er weer een hele interessante onderwijsbijeenkomst over fouten maken en wat te doen bij een klacht. Ik sprak met Arno over keuzes maken, fouten maken, je hart volgen en een goede dokter worden.

Hoe ging bij jou het keuzeproces om geneeskunde te gaan studeren?

Mijn ouders komen niet uit de medische wereld maar mijn oudste zus en haar vriend studeerden wel geneeskunde. Er werden weleens spannende verhalen onder het eten verteld. Dit wekte mijn interesse. Ook hoorde ik mooie verhalen van mijn buurjongen. Hij werkte als jonge arts in de tropen en was interessant om over te horen. Ik keek met plezier uit naar de spanning en sensatie van het ziekenhuiswerk. Daarbij zag ik de beelden van een ernstige hongersnoodramp in een deel van Afrika en dat was voor mij mede één van mijn drijfveer om geneeskunde te gaan studeren om daar te gaan helpen.

Mijn zoektocht als ANIOS richting de specialisatie tot cardioloog was een uitdagende weg die ik heb moeten afleggen. Ik heb veel brieven geschreven waar afwijzingen op volgden. Ik begon in eerste instantie als dienstplichtig militair arts. Daarnaast was ik als arts verbonden aan een Sportmedisch Advies Centrum (SMA) en scheepsarts bij Stichting Zeilschip ‘De Eendracht’. Uiteindelijk vond ik een baan als basisarts cardiologie, waar ik eerst alleen maar testen mocht afnemen op de fietskamer. Door me actief bezig te houden met wetenschap en presentaties, kwam ik in het vizier van de opleiding tot cardioloog, waar ik uiteindelijk voor aangenomen werd.

 

Ben je een twijfelaar of hak je knopen snel door?

Wanneer het snel moet, kan ik heel snel zijn en snel knopen doorhakken. Wanneer het kan, neem ik liever meer tijd om tot een zo weloverwogen mogelijk besluit te komen. Ik sta er zo in; er zijn twee mogelijkheden; je besluit tot iets wel of niet te doen of je geeft met onderbouwing aan waarom je een beslissing uitstelt. Het is belangrijk dat je duidelijk bent naar jouw omgeving. Je kan bijvoorbeeld uitstel nodig vinden omdat je het beloop even wil aanzien of meer informatie nodig hebt of nog een expert wil raadplegen. Geef duidelijk aan wanneer je hierop terugkomt. Op die manier toen je medisch leiderschap en voorkom je voor twijfelaar te worden uitgemaakt!

Maak je keuzes vooral met je hoofd of met je hart? Is dat veranderd over de tijd?

Ik maak vooral keuzes met mijn hart, met mijn gevoel dus, en dat is eigenlijk alleen maar toegenomen over de jaren. Gaandeweg mijn leven ben ik er steeds meer achter gekomen dat het ervaren van geluk toch met name een gevoelskwestie is en dat daar niet tegenaan te redeneren is. Mijn gevoel is daarom leidend voor me.  Het lijkt erop dat opgedane levenservaringen hierin een rol speelt. Maar je hebt je hersenen natuurlijk niet voor niets gekregen, dus gebruik die ook. Mijn motto is; volg je hart met verstand en wees voorzichtig met impulsen.

Heb je wel eens keuzes gemaakt waar je wel eens spijt van hebt?

Spijt niet zozeer. Heel veel beslissingen neem je immers maar op basis van beperkte informatie en je kan de gevolgen van beslissingen vooraf niet altijd helemaal overzien. Dan komt er nog een beetje geluk en toeval bij en een al dan niet optimaal functionerend systeem waarin je werkt. Geen besluit nemen is vaak geen optie en dat geldt zeker in het artsen vak.

Er zijn dus een hoop factoren die het eindresultaat bepalen en je zou jezelf tekortdoen wanneer je het jezelf moeilijk maakt of jezelf kwelt wanneer dingen minder goed lopen dan verwacht. Het helpt bij de verwerking wanneer je van jezelf weet dat je je volledig hebt ingezet en je hebt ontwikkeld tot een goed vakman of vakvrouw.

Verder is het belangrijk om te reflecteren, jezelf open op te stellen en probeert te herstellen wat beter had gekund. Je blijft leren, een leven lang!

Een gezond stukje eigenliefde is belangrijk. En het is niet voor niets dat we in ons boek Drs. Dokter Anders juist aan beide; dingen die niet goed zijn gegaan en zelfzorg, aandacht besteden.

Bij het maken van keuzen kan het helpen om voor jezelf te weten wat er belangrijk voor je is. Wat is er belangrijk voor jou?

Dat is mijn gezin: mijn vrouw Swanny en zonen Evert, Karel en Floris, mijn schoondochters Veerle en Marjolijn, familie en vrienden. Het is extra leuk voor mij dat Karel in mijn voetsporen zal treden in de cardiologie. Ik haal veel ontspanning uit watersport, met name zeilen, skiën en het luisteren naar en spelen van muziek, zoals piano. Dat laatste was helemaal leuk in de verschillende bandjes waarin ik gespeeld heb.

Daarnaast hecht ik veel waarde aan mijn patiënten die ik in het verleden met veel toewijding tegemoet ben getreden. Nu zet ik me in voor de ANIOS om hen richting te helpen geven en toe te rusten op de uitdagingen van het artsen vak.

Ik ben bewust bezig met mijn nalatenschap. Met wat ik kan toevoegen aan de medische wereld. Ik hoop natuurlijk nog een tijdje mee te gaan maar ben me toch al wel bewust van het belang van mijn nalatenschap. Het is mijn wens om een mooie rimpeling teweeg te brengen die voorlopig niet uitdooft.  Tijdens mijn werk als cardioloog heb ik mijn medische kennis en vakmanschap aan een volgende generatie assistenten overgebracht. Ook heb ik mijn steentje bijdragen aan de wetenschap door middel van een proefschrift. Nu draag ik bij aan de overdracht van Medisch en Vakoverstijgende kennis en ervaring door onderwijs en begeleiding. Dit doe ik met ons onderwijsprogramma maar ook met ons vervaardigde handboek voor de jonge dokter.

 

Hoe is het ANIOS+ programma tot stand gekomen?

Van oorsprong ben ik cardioloog. Na een carrière van 25 jaar in de cardiologie vanaf mijn assistentschap gerekend werd ik geleidelijk aan steeds nieuwsgieriger om me weer eens met wat anders bezig te houden en dan met name iets met onderwijs en beleid. Ik stelde me voor alles open.  Via een headhunter van medisch specialisten, vond ik jaren geleden aansluiting als Hoofd Medische Dienst bij een grote ouderenzorginstelling in Friesland en dat heb ik 2 jaar met plezier gedaan. Een leerzame periode waarin ik onder andere mijn bestuurlijke en beleidsmatige vaardigheden naar een hoger niveau kon tillen.  In die periode leerde ik Benno Brouwer, managing partner van Locum Consult (een advies en organisatiebureau in de zorg), kennen. We spraken veel met elkaar over een vervolgstap in mijn carrière. Ik gaf aan een ontwikkelprogramma voor jonge dokters op te willen zetten in Nederland en hij gaf me de kans dit uit te werken en tot stand te brengen binnen Locum Consult.

Ik richtte me hierbij voornamelijk op de groep jonge artsen die nog midden in het proces van ‘keuzes maken’ zaten met alle onzekerheden die daar mee gepaard kunnen gaan. Ik schreef een ontwikkelprogramma voor de basisarts/ ANIOS en gaf het programma vorm en inhoud met Benno Brouwer, Marie- José Cremers en mijn collega Annette Hedeman Joosten (destijds mijn headhunter bij een ander bedrijf). Annette, ik en inmiddels met de ondersteuning van Ilse Boevink (o.a. PR en communicatie) erbij, geven praktisch gezien dagelijks invulling aan het programma.

We noemden het het ANIOS+ programma. Dit programma combineert een persoonlijk ontwikkelprogramma (met veel onderwijsmomenten/ workshops over zowel medisch inhoudelijke als vakoverstijgende onderwerpen) met een arts-assistentschap.

Het programma gaat alweer vele jaren mee en mag zich gelukkig in populariteit verheugen. Een door ons ontwikkeld ‘handboek’ voor de jonge dokter, Drs. Dokter Anders, gebaseerd op ons ontwikkelprogramma, met ongeveer 300 bladzijden aan kennis, ervaringen en levensverhalen van experts en jonge dokters, heeft ons programma verder op de kaart gezet. Zo leuk om dit boek in boekhandels te zien staan!

 

Je hebt in de afgelopen jaren al veel jonge dokters begeleid in hun loopbaan. Wat draagt volgens jou bij aan het worden van een goede dokter? Wat zou je voor tips willen meegeven aan de jonge dokters van nu?

• Leer jezelf kennen: wat zijn jouw drijfveren, competenties, grenzen, normen en waarden?
• Leer je patiënt goed kennen: leer bv zijn/haar klachtenpatroon goed kennen en wat belangrijk voor hem/haar is en bereid dingen goed voor
• Studeer en doe veel kennis en ervaring op. Zet alles op alles om een goede vakman/vrouw te worden! Doe je best om naast een aardige dokter ook een bekwame dokter te zijn.
• Verbindt en communiceer. Zo heb je de grootste slagkracht met wat je wil bereiken
• Besef je dat goed leiderschap een vak apart is en onontbeerlijk voor een dokter. Verdiep je hierin en pas het toe
• Controleer het effect van je handelen, reflecteer en stel jezelf open op.
• Hou ook ‘oog’ voor het grotere geheel. Bijvoorbeeld je ecologische footprint als dokter, preventie, leefstijl en Global Health! Als artsen staan we midden in het leven en de maatschappij en hierin hebben wij ook een signalerende functie. Spreek je uit en handel ernaar. Denk hierbij in het bijzonder aan kwetsbare individuen en groepen in de samenleving waar je je voor zou kunnen inzetten!

 

-Door Minke Poelert